Header

ความดันโลหิตสูง สาเหตุของโรคไตเรื้อรัง

blank โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ความดันโลหิตสูง สาเหตุของโรคไตเรื้อรัง โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

ความดันโลหิตสูง: สาเหตุของโรคไตเรื้อรัง

ความดันโลหิตสูงเป็นได้ทั้งสาเหตุและเป็นผลของโรคไตเรื้อรัง

 

ความดันโลหิต คืออะไร

ความดันโลหิต หมายถึง แรงดันของเลือดภายในเส้นเลือดที่เกิดจากหัวใจสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายปกติหัวใจจะต้องบีบเลือดด้วยแรงดันที่มากพอที่จะส่งเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย และเส้นเลือดต้องแข็งแรงพอที่จะทนแรงดันดังกล่าวได้

 

การตรวจวัดความดันโลหิตที่ถูกต้อง

การวัดความดันโลหิตวิธีมาตรฐาน ทำได้โดยหมอและพยาบาล โดยทั่วไปจะวัดที่ต้นแขน และท่านจะต้องนั่งพักก่อนการวัดนานประมาณ 5-10 นาที (การออกแรงแม้กระทั่งเดินจะทำให้ค่าความดันโลหิตสูงกว่าปกติ) รวมทั้งงดสูบบุหรี่ ดื่มสุรา น้ำชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน (caffeine) ก่อนการวัด เพราะสิ่งเหล่านี้มีผลทำให้ความดันโลหิตเปลี่ยนแปลงถ้าท่านใช้ยาใดๆ อยู่ก็ควรแจ้งให้หมอหรือพยาบาลทราบก่อนเสมอ

หมอและพยาบาลจะใช้เครื่องวัดความดันโลหิตพันรอบต้นแขน ใช้หูฟังตรวจที่ข้อพับข้างเดี่ยวกันบีบและปล่อยลมจากลูกยางช้าๆ จนได้ค่าความดันโลหิตที่ถูกต้อง ในปัจจุบันมีเครื่องวัดความดันโลหิตชนิดอัตโนมัติ (ดิจิตัล) ซึ่งทำให้ผู้ป่วยสามารถวัดความดันโลหิตได้ด้วยตนเอง แต่จะต้องได้รับการตรวจยืนยันจากหมอ และพยาบาลก่อนจะระบุว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงหรือไม่

 

รู้ได้อย่างไรว่ามีความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตที่วัดได้นั้นมี 2 ค่า ค่าบน เรียกว่า แรงดันซิสโตลิค ( systolic blood pressure) เป็นค่าความดันขณะหัวใจบีบตัว ส่วน ค่าล่าง เรียกว่า แรงดันไดแอสโตลิค (diastolic blood pressure) เป็นค่าความดันโลหิตขณะหัวใจคลายตัว ค่าปกติอยู่ที่ระดับต่ำกว่า 120/80 มิลลิเมตรปรอท (มม.ปรอท) ลงไป ถ้าค่าความดันโลหิตที่วัดได้มีค่าสูงตั้งแต่ 140/90 ขึ้นไป ถือว่าผู้ป่วยมี “ความดันโลหิตสูง” ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่ไม่มีอาการ ถ้าสงสัยหรือไม่แน่ใจว่าจะมีความดันโลหิตสูงหรือไม่ ก็ควรไปตรวจวัดความดันโลหิต สำหรับคนปกติควรจะวัดความดันโลหิตอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

ผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตตัวบนอยู่ระหว่าง 120–139 หรือความดันโลหิตตัวล่างอยู่ระหว่าง 80–89 จัดอยู่ใน “กลุ่มเสี่ยง” ที่มีความดันโลหิตใกล้สูง ควรปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต การกินอาหารเพื่อป้องกันภาวะความดันโลหิตสูงที่จะเกิดขึ้น ซึ่งจะมีโรคหัวใจและเส้นเลือดแทรกซ้อนตามมา

 

สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตสูงอาจเกิดจากหลายสาเหตุ

  1. ไม่ทราบสาเหตุ ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่ตรวจไม่พบสาเหตุ ร้อยละ 90 ของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไปมักจะตรวจไม่พบสาเหตุ ผู้ป่วยกลุ่มนี้มักจะมีประวัติคึวามดันโลหิตสูงในครอบครัว อ้วน ใขมันในเลือดสูง มีกรดยูริคในเลือดสูง อาจจะมีโรคเบาหวานหรือเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน
  2. โรคไต ผู้ป่วยที่เป็นโรคไตบางชนิด ไตเสื่อมหรือไตวายทั้งในระยะแรกและระยะสุดท้าย ไตไม่สามารถขับน้ำและเกลือแร่ออกจากร่างกายได้ น้ำและเกลือแร่สะสมมากผิดปกติทำให้ความดันโลหิตสูงได้
  3. โรคต่อมไร้ท่อ เช่น โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ เนื้องอกต่อมหมวกไตชนิดต่างๆ เป็นต้น
  4. โรคหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องอกตีบ ทำให้มีแรงดันเลือดที่แขนข้างหนึ่งหรือสองข้างสูงกว่าขา
  5. อื่นๆ เช่น โรคหลอดเลือดแดงแข็งตัวมากเกินไปจากการที่มีไขมันมาพอก โรคระบบประสาทบางชนิด เป็นต้น

เมื่อผู้ป่วยความดันโลหิตสูงไปหาหมอ หมอจะต้องซักประวัติและตรวจร่างกายผู้ป่วยโดยละเอียด ร่วมกับการส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการที่สำคัญบางอย่าง เพื่อหาสาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง ถ้าหากผู้ป่วยมีอายุมากกว่า 40 ปี และตรวจไม่พบสาเหตุที่ชัดเจน แพทย์ก็จะระบุว่าผู้ป่วยเป็นความดันโลหิตสูงแบบไม่ทราบสาเหตุ ส่วนผู้ป่วยที่มีอายุน้อยกว่า 40 ปีลงไป แพทย์จะต้องพยายามหาสาเหตุมากขึ้น การรักษาโรคดังกล่าวมักจะทำให้โรคความดันโลหิตสูงหายไปด้วย อย่างไรก็ตามส่วนใหญ่ของผู้ป่วยก็มักจะตรวจไม่พบสาเหตุอยู่ดี

 

การรักษาโรคความดันโลหิตสูง

การรักษาความดันโลหิตสูงแบ่งออกเป็น 2 วิธีใหญ่ ๆ คือ

  1. การปรับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าการกินยา ซึ่งได้แก่
  • การงดกินอาหารเค็มๆ ให้พยายามกินจืดๆ หรือไม่เติมเกลือ ซีอิ๊ว น้ำปลา ในอาหารที่ปรุงแล้ว (กินเกลือแกงไม่เกิน 5 กรัมต่อวัน) คนปกติที่กินเค็มเป็นประจำจะเพิ่มโอกาสเป็นโรคความดันโลหิตสูง ผู้ป่วยที่กินเค็มจะควบคุมความดันโลหิตได้ยาก ต้องกินยามากกว่าปกติ หรือคุมความดันโลหิตให้ปกติไม่ได้
  • การจำกัดอาหารหวาน อาหารมัน
  • การลดความอ้วน และออกกำลังกายสม่ำเสมอ
  • งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
  • การลดความเครียด
  1. การกินยา
  • ยาลดความดันโลหิตมีหลายชนิด หมอจะต้องเป็นผู้สั่งใช้ยาให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน ยาทุกขนานมีผลข้างเคียงจึงต้องอยู่ในความดูแลของหมออย่างใกล้ชิดห้ามซื้อยากินเอง
  • จะต้องกินยาให้สม่ำเสมอและกินตามหมอสั่งเท่านั้น
  • จะต้องไปหาหมอตามนัดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อตรวจวัดความดันโลหิตว่าควบคุมได้ดีแล้วหรือยัง ตรวจหาโรคแทรกซ้อนเพื่อจะไดรักษาหรือป้องกันแต่เนิ่นๆ สอบถามผลข้างเคียงของยาและปรับยาให้เหมาะสมกับโรค

 

ความดันโลหิตสูงทำให้ไตเสื่อม

ความดันโลหิตสูงทำให้หัวใจทำงานหนัก และในระยะยาวทำให้เส้นเลือดเสื่อมทั่วร่างกาย ได้แก่ โรคเส้นเลือดหัวใจ เส้นเลือดสมองและเส้นเลือดที่ไตเสื่อม ทำให้มีโปรตีนในเลือดรั่วออกมาในปัสสาวะ ซึ่งตรวจพบได้โดยการตรวจปัสสาวะ ส่วนการเปลี่ยนแปลงของไตในระยะท้ายจะทำให้ไตเสื่อมลง ไตขับเกลือแร่และของเสียลดลง สารเกลือแร่ที่คั่งจะยิ่งทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้นไปอีกและทำลายไตมากขึ้นเป็นวัฎจักร

 

มีวิธีการป้องกันไตเสื่อมจากความดันโลหิตสูงได้อย่างไร

คนที่มีโรคไตเรื้อรังควรได้รับการควบคุมความดันโบหิตให้ต่ำกว่า  130/80 มม.ปรอท สำหรับคนที่มีโอกาสเสี่ยงต่อไตวายได้แก่มีโปรตีนในปัสสาวะมากกว่า 1 กรัมต่อวัน ควรควบคุมความดันโลหิตให้ต่ำกว่า   125/75 มม.ปรอท ร่วมกับการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต

 

มียาลดความดันโลหิตชนิดไหนที่จะชะลอการเสื่อมของไต

ยาลดความดันโลหิตที่มีผลมากในการชะลอการเสื่อมของไตได้แก่ ยากลุ่ม “เอซีอีไอ” (CE-I ย่อมาจาก angiotensin converting enzyme inhibitors) และยากลุ่ม “เออาร์บี” (ARB ย่อมาจาก angiotensin receptor blocker) ยาทั้งสองมีผลลดความดันโลหิต ลดการรั่วของโปรตีนทางปัสสาวะและชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยเบาหวาน  และโรคไตชนิดอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางก่อนได้รับยา

 

หากคุณต้องการนัดหมายแพทย์ เพื่อทำการปรึกษา

สามารถติดต่อสอบถามเราได้ Call Center 02-080-5999 หรือ LINE : @psuv หรือ คลิกที่นี่เพื่อ Add Line ของเรา

เรายินดีให้บริการคุณตลอด 24 ชั่วโมง

 



แพทย์แนะนำ

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

พญ.กิติยา จันทรวิถี

พญ.กิติยา จันทรวิถี

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

อายุรแพทย์โรคหัวใจและหลอดเลือด

นพ. ลิขิต กำธรวิจิตรกุล

ศัลยเเพทย์ออร์ปิดิกส์

บทความที่เกี่ยวข้อง

ความหมายของค่าความดันโลหิต

ค่าความดันโลหิตบ่งบอกถึงสุขภาพหัวใจและหลอดเลือดของคุณ การรู้วิธีอ่านค่าความดันซีสโตลิกและไดแอสโตลิกจะช่วยให้คุณรักษาสุขภาพได้ดีขึ้น

นพ.อดิศร มนูสาร โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.อดิศร มนูสาร

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
ความหมายของค่าความดันโลหิต

ค่าความดันโลหิตบ่งบอกถึงสุขภาพหัวใจและหลอดเลือดของคุณ การรู้วิธีอ่านค่าความดันซีสโตลิกและไดแอสโตลิกจะช่วยให้คุณรักษาสุขภาพได้ดีขึ้น

นพ.อดิศร มนูสาร โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.อดิศร มนูสาร

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม

19 เมษายน 2566

คุณแม่มือใหม่ ผู้ที่เสี่ยงเบาหวาน ขณะตั้งครรภ์

เบาหวานขณะตั้งครรภ์ สามารถพบได้ 3-14% ของหญิงตั้งครรภ์ทั้งหมด เนื่องจากในหญิงตั้งครรภ์จะมีการสร้างฮอร์โมนชนิดหนึ่งจากรกขึ้นมา เพื่อทำหน้าที่ต้านอินซูลิน จึงทำให้คนที่ตั้งครรภ์มีน้ำตาลสูงมากกว่าคนปกติ

นพ.นพเมศฐ์ ศรีจารุสิทธิ์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.นพเมศฐ์ ศรีจารุสิทธิ์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม

19 เมษายน 2566

คุณแม่มือใหม่ ผู้ที่เสี่ยงเบาหวาน ขณะตั้งครรภ์

เบาหวานขณะตั้งครรภ์ สามารถพบได้ 3-14% ของหญิงตั้งครรภ์ทั้งหมด เนื่องจากในหญิงตั้งครรภ์จะมีการสร้างฮอร์โมนชนิดหนึ่งจากรกขึ้นมา เพื่อทำหน้าที่ต้านอินซูลิน จึงทำให้คนที่ตั้งครรภ์มีน้ำตาลสูงมากกว่าคนปกติ

นพ.นพเมศฐ์ ศรีจารุสิทธิ์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ นพ.นพเมศฐ์ ศรีจารุสิทธิ์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
อันตรายเบาหวานในเด็ก

โรคเบาหวานนี้สามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่วัยเด็ก รวมทั้งมีสาเหตุและการดูแลรักษาที่แตกต่างกันกับโรคเบาหวานในผู้ใหญ่

นพ.บุญชู อิศราดิสัยกุล โรงพยาบาลพริ้นซ์สุวรรณภูมิ นพ.บุญชู อิศราดิสัยกุล

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
อันตรายเบาหวานในเด็ก

โรคเบาหวานนี้สามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่วัยเด็ก รวมทั้งมีสาเหตุและการดูแลรักษาที่แตกต่างกันกับโรคเบาหวานในผู้ใหญ่

นพ.บุญชู อิศราดิสัยกุล โรงพยาบาลพริ้นซ์สุวรรณภูมิ นพ.บุญชู อิศราดิสัยกุล

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม