นอนกรน สัญญาณอันตรายของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ

การนอน ถือเป็นสิ่งที่สำคัญมากสิ่งหนึ่งในชีวิต เพราะทุก ๆ วันเราจะมีการนอน ⅓ ของวัน หรือประมาณ 8 ชั่วโมง ซึ่งถ้าหากในช่วงการนอนหลับของเรานั้นไม่มีประสิทธิภาพ หรือมีปัญหา เช่น การหยุดหายใจขณะนอนหลับ การตื่นมาแล้วไม่สดชื่นหรือปวดหัว หากปล่อยไว้ สิ่งเหล่านี้จะเป็นเหมือนระเบิดเวลาที่คอยบั่นทอนสุขภาพ ดังนั้นคุณจึงควรหมั่นสังเกตว่าการนอนหลับของตัวเอง และคนที่คุณรักในทุก ๆ คืนนั้นมีคุณภาพมากน้อยเพียงใด

นอนกรน เป็นสัญญาณอันตรายของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ

โดยอาการนอนกรน เป็นสัญญาณเบื้องต้นหนึ่งที่พบได้บ่อยมากของภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ โดยอาจเป็นอาการที่บ่งบอกว่ามีการตีบแคบของทางเดินหายใจส่วนต้น ทำให้ไม่สามารถหายใจเข้าออกได้ตามปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในขณะนอนหลับ ซึ่งภาวะนี้อันตรายกว่าที่เราคิด โดยอาจเพิ่มความเสี่ยงโรคร้ายมากมาย ไม่ว่าจะเป็นโรคเบาหวาน โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง อัมพฤกษ์และอัมพาต ภาวะซึมเศร้าเรื้อรัง ความจำเสื่อม การเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ รวมถึงอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุจนถึงขั้นเสียชีวิตได้

หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมอาจจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพกาย และจิตใจ โดยทำให้ ผู้ป่วยมักง่วงนอนมากผิดปกติในเวลากลางวัน ทั้งที่นอนเพียงพอ เกิดปัญหาการเรียนหรือประสิทธิภาพการทำงานตกต่ำ เกิดปัญหาทางครอบครัวหรือสังคม และมีโอกาสที่จะเกิดอุบัติเหตุต่าง ๆ ได้ง่ายกว่าคนปกติ

ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับนี้ สามารถพบได้ในผู้ป่วยทุกกลุ่มอายุ และจะยิ่งมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นตามอายุที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี และพบได้บ่อยในผู้ที่มีน้ำหนักเกินกว่าเกณฑ์ปกติหรือภาวะอ้วน หรือมีลักษณะทางกายวิภาคที่ทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจง่ายกว่าปกติ เช่น คางเล็ก คางสั้น คอสั้น ขากรรไกรเล็ก เป็นต้น รวมไปถึงผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดัน ด้วยเช่นกัน
 

อาการของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ได้แก่

• นอนกรนเสียงดัง
• ตื่นมาแล้วไม่สดชื่น
• สะดุ้งตื่นตอนนอน
• ง่วงตอนกลางวัน ทั้งที่นอนเพียงพอ
• วูบหลับไม่รู้ตัว
• นอนขากระตุก กัดฟัน ละเมอ ฝันร้าย

โดยปกติแล้ว ภาวะหยุดหายใจขณะหลับนั้นผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะไม่ได้สังเกตถึงความปกติได้ด้วยตนเอง แต่ผู้ที่พบความผิดปกติมักจะเป็นคนใกล้ชิด ดังนั้นหากคุณ หรือคนที่คุณรักมีอาการนอนกรนดังมากเป็นประจำ คุณจึงควรเข้ามาพบแพทย์ เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสม

การตรวจวินิจฉัย

สามารถตรวจวินิจฉัยได้ด้วยการตรวจการนอนหลับ (Sleep Test) ซึ่งจะเป็นการตรวจวัดการทำงานของระบบต่าง ๆ  ของร่างกายขณะนอนหลับ ด้วยเครื่อง Polysomnography เพื่อค้นหาความผิดปกติของการนอนหลับ เช่น การหยุดหายใจขณะหลับและการนอนกรน เป็นต้น หรือสามารถทำแบบแบบทดสอบเพื่อเช็กความเสี่ยงด้านการนอนของคุณได้ที่นี่

แนวทางการรักษา

แนวทางการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับนั้นมีหลากหลายวิธีขึ้นอยู่กับความรุนแรง รวมถึงสาเหตุต้นตอ ซึ่งแพทย์จะพิจารณาทางเลือกที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย

• การดูแลและปฏิบัติตัวเบื้องต้น ได้แก่
  • การปรับสุขอนามัยในการนอนหลับ เช่น นอนพักผ่อนให้เพียงพอ เข้านอนและตื่นนอนอย่างตรงเวลาสม่ำเสมอ
  • งดเว้นการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 4 ชั่วโมงก่อนนอน เพราะแอลกอฮอล์จะทำให้ประสิทธิภาพในการนอนหลับแย่ลง อีกทั้งยังกดการหายใจ ทำให้มีอาการกรนมากยิ่งขึ้น
  • การลดน้ำหนักในผู้ป่วยที่มีน้ำหนักเกินกว่าเกณฑ์ปกติหรือภาวะอ้วน โดยต้องควบคุมอาหารและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยานอนหลับและยาที่มีฤทธิ์กดประสาทหรือคลายกล้ามเนื้อ เพราะยาประเภทนี้จะกดการหายใจ ทำให้มีอาการกรนมากยิ่งขึ้น
  • งดเว้นการดื่มชา กาแฟ และหยุดสูบบุหรี่
• การใช้เครื่องช่วยหายใจแรงดันบวก (CPAP) ซึ่งเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงและปลอดภัย โดยเครื่องมือนี้จะเป่าลมผ่านท่อสายยางผ่านทางช่องจมูกหรือทางปาก เพื่อเปิดขยายและถ่างทางเดินหายใจส่วนต้นไว้ตลอดเวลา เพื่อไม่ให้ตีบแคบขณะนอนหลับ โดยเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการจะมีการปรับแรงดันที่แตกต่างกันให้เหมาะสบกับผู้ป่วยแต่ละรายเพื่อลดภาวะหยุดหายใจขณะหลับและการนอนกรน
• การใส่เครื่องมือในช่องปาก (Oral Appliance) คือการใส่เครื่องมือลักษณะคล้ายฟันยางหรือเครื่องมือดัดฟัน เพื่อป้องกันลิ้นตกไปอุดกั้นทางเดินหายใจ สำหรับวิธีนี้จะใช้ในผู้ป่วยรายที่ไม่มีอาการรุนแรงมาก
• การรักษาด้วยการผ่าตัด (Surgical Treatment) มีหลากหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ไม่ว่าจะเป็น การผ่าตัดจมูก การผ่าตัดต่อมทอนซิลหรือต่อมอะดีนอยด์ การผ่าตัดตกแต่งเพดานอ่อน การผ่าตัดบริเวณโคนลิ้น การผ่าตัดเลื่อนกรามและขากรรไกร

นอนกรน อันตรายกว่าที่คุณคิด !

การนอนกรนอาจเป็นทั้งเรื่องน่าขำและน่าอายสำหรับหลาย ๆ คน แต่จริง ๆ แล้ว มันไม่ใช่เรื่องตลกอย่างที่คิดเพราะอาการนี้เป็นสัญญาณเตือนของร่างกายที่ทำงานผิดปกติ ! นั่นก็คือภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับนั่นเอง
 

ซึ่งภาวะนี้ อาจเพิ่มความเสี่ยงโรคร้ายมากมาย และเป็นอันตรายถึงชีวิต ได้แก่

• โรคเบาหวาน
• โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง
• อัมพฤกษ์และอัมพาต
• ภาวะซึมเศร้าเรื้อรัง
• ความจำเสื่อม
• การเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
• อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุจนถึงขั้นเสียชีวิตได้

อาการนอนกรน เป็นสัญญาณเบื้องต้นหนึ่งที่พบได้บ่อยมากของภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ โดยอาจเป็นอาการที่บ่งบอกว่ามีการตีบแคบของทางเดินหายใจส่วนต้น ทำให้ไม่สามารถหายใจเข้าออกได้ตามปกติ ซึ่งเป็นสัญญาณของการเสี่ยงเป็นโรคร้ายมากมาย เพราะฉะนั้นสังเกตให้ดี หากคุณหรือคนที่คุณรักมีอาการนอนกรนเป็นประจำ อย่ารอช้า รีบเข้ามาพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาโดยด่วน !